Kaçıklık Diploması / Yaşam Öyküsü

Belki de bir akıl oyunuydu delilik… Bu oyunu kim bozar?

           Ayşe Nil, Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirince, 60’lı yılların kritik ortamında hocalarla, öğrencilerle devleti ve Atatürk devrimlerini nasıl kurtaracaklarını tartışan kültürlü bir kadınken delilik yapışıyor yakasına. Bu süreçte de kafasında, çeşitli hayallerle dolu bir dünya kuruyor. O dünyanın merkezinde de bir örgüt… İşte bu kitapta, Ayşe Nil’in delilik nöbetleri, bu sırada gördüğü hayaller, anlamsız istek ve beklentileri ve tedavi aşamaları anlatılıyor.

“Bilir misiniz, deliler dolanır ortalıkta ve bilir misiniz ki, insanlar saklarlar onları kapı arkalarında?.. Onlar utançtır, onlar yüz karasıdır. Ama bilir misiniz ki, onlar da insandır?..”

             Bir anı romandır Kaçıklık Diploması ve  yaşananlar, yer ve insan adları tamamen gerçektir. Ailesini, arkadaşlarını, evliliğini ve delirişini anlatır kitapta. La Paix Fransız Akıl ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde gördüğü tedaviyi, şokları ve hayallerini tabi… Bir çok kez kapatıldığı bu hastanedeki sevgisiz ilişkileri, soğukluğu, mekanikliği tüm çıplaklığıyla gözler önüne serer.

“La Paix’te ağır bir sessizlik sürer. Sessizliğin dayanılmaz baskısı vardır. Yalnızca, düşüp de ayağa kalkma çabasında olan insanların sesi vardır.”

            Yaşamının büyük bölümünü delilikle savaşarak geçiren Ayşe Nil, artık onunla yaşamayı öğrenir ve deli olmanın nasıl bir şey olduğunu en içten ve sempatik haliyle anlatır. Sürekli okuyan, yazan, tedavi sürecinde deneme, roman ve şiirlere imza atan “Diplomalı Kaçık” Ayşe Nil…

          Şiirlerini topladığı  Erik Çamda Çiçek Açtı ve Aydınlarımız Nerede Yanıldılar adlı denemeleri bu süreçte yayımlanır. Diploma Töreni, Değişim Vurgunları, Gece Tutsakları (roman), Yanılgılarımız, Paşama Mektuplar (deneme), Düşler Denizi (şiirsel deneme de diğer eserleridir. Hayatını okumaya, yazmaya adayan Ayşe Nil’in yaşam öyküsü Kaçıklık Diploması, beyaz perdeye de aktarılmıştır.

“İnsanların da devletler gibi, sınırları vardır. Oysa bende sınır mınır kalmamıştı. Ben işgal edilmiştim, yakılıp yıkılıp talan edilmiştim. Uzun bir kişisel kurtuluş savaşı verdim ben. Hala da, bu savaşa devam ediyorum. Ama düşmanları kovdum yurdumdan, bütünlüğümü kazandım yeniden. Artık kolay kolay beni alt etmeleri mümkün değil.”

“Delirmemi bekleyenlere saygılarımla duyururum.”