Mitoloji

Tarihi bilinmeyen eski çağlarda ortaya çıkan en eski ürünlerdendir mitolojik hikayeler, mitler. Bunlar, çok eski zamanlarda yaşamış ulusların inandıkları tanrıların ve tanrısal varlıkların, kahramanların, devlerin, perilerin ve diğer masalsı varlıkların anlatıldığı olağanüstü hikayelerdir.

Mitolojik hikayeler, ait olduğu topluluğun adeta aynasıdır. Yaşam şeklini, inançlarını, ahlaki değer yargılarını, yaşadığı coğrafyayı, savaşlarını bu ürünlere bakarak anlayabiliriz. Sözlü geleneğe bağlı oldukları için sonradan yazıya geçirilen mitolojik hikayeler, tarih ve edebiyat tarihi araştırmacıları için de önemli birer kaynak niteliğindedir. Zira bunlar olağan dışı hikayeler olsa da omurgayı oluşturan ana olay ve onun algılanış şekli, ait olduğu toplumun karakteristik yapısını ortaya koyar, özellikle de inanç noktasında. Ayrıca tek bir kaynaktan yola çıkan mitilojik bir hikayenin farklı kültürlerde benzerlerinin görülmesi, o dönemde bile kültürel etkileşimin bir göstergesidir.

Bir ulusun yaşamında derin izler bırakan doğal olaylar, savaşlar, afetler, göçler vb. halk arasında anlatıla anlatıla mitolojik özellikler kazanmıştır. Efsaneleşmiş, masallaşmış tarih öncesi, insanüstü, doğaüstü anlatılardır bunlar. Olaylar, süsleme motifleriyle akılda kalır hale gelmiş, dilden dile, çağdan çağa aktarılmıştır. Bu aktarım sırasında bazı motiflerin değiştiği bazılarının zenginleştiği görülür.

Mitoloji ilkel çağlardan beri var ve günümüzde fantastik kurgu roman ve filmlerde az da olsa izlerini sürdürüyor. İnsanın ve toplumun hayal gücünün ürünleridir ki, modern dünyanın fantastik sanatının da ataları demek yanlış olmaz.