ağlamak ve gülmek / İlhan Selçuk

“Özgürlüğün elleri nasırlıdır.” diyor İlhan Selçuk, Ellerimizden Öğreneceğimiz Çok Şey Var denemesinde. Eşitliğe, özgürlüğe karşı çıkanlara kibar bir tepki aslında onun bu eller yazısı.

“Evet, beş parmak bir değil ama yürekten kaynaklanan kan, her parmağın ucuna dek, tüm bedene hakçasına yayılmaz mı? Hangi parmağın beslenmesi hangi parmaktan eksik?”

Ağlamak ve Gülmek kitabında 55  yazısı var İlhan Selçuk’un. Bunlar gazetedeki köşe yazılarından derlenmiş düşünce ürünleri, fıkra ve deneme tarzının ortak özellikleriyle karşımıza çıkan, kolay okunan, bir o kadar da düşündüren yazılar... Tabi benim kütüphanemdeki 1985 baskısı, sonrakilerde durum nedir, kaç yazısı alınmıştır bilmiyorum. 80'li yıllarda okuduğum bu 55 yazıdan en çok elleri anlatanı sevdim ben. Zira eller ve parmaklar bireyi ve toplumu simgeleyen en önemli parçası insanın. Bu parçayı insanı anlatmak için öyle güzel kullanmış ki yazar, bir çocuk oyunundan insanlığa vardırıyor elleri kısacık bir yazıyla. Evet, özgürlüğün elleri nasırlıdır. “ Özgürlüğün elleri, binlerce yılın uğraşıyla nasırlanmıştır.”

Açık, net, süsten uzak yazılar var bu kitapta ve tabi birbirinden değerli fikirler. İç içe geçmiş sorular, eleştiriler, soruların ve sorunların kabuğu altında gizli çözümler, öneriler… Sözünü sakınmayan bir kalem üstadı İlhan Berk, fikirlerine ister katılın ister katılmayın, bu duru hayat görüşünü, yalın anlatımı ve bu netliği mutlaka tanımalısınız. Sonra dilediğiniz kadar eleştirebilirsiniz ama okuyun, mutlaka okuyun bence. Zaman zaman ironik sözleri de olur İlhan Selçuk’un, güldürü sert bir yergiyle yoğrulmuş olarak karşımıza çıkar bazen. Yazıları hep sorulara yol açar kafamızda, düşündürür. Bilim, sanat, özgürlük, insanlık, devrim, yaşam ve ölüm, aydın olma sorumluluğu vb. pek çok konuyu ele almıştır. Tik-Tak, Tik-Tak, Tik-Tak yazısında “moral”i, Onur Çiçeği’nde onursuzluğun topluma getirdiği sonuçları, Yıldız Falı’nda insanlığın ortak kaygılarını anlatır. Fikir dünyanızı zenginleştiren, yeni ufuklar açan bu yazılardan en azından birkaç tanesini okumanızı öneriyorum. Ben 30 yıl geçmesine rağmen hala taptaze kalan bu fikirleri tekrar okumaktan bugün keyif aldım bir kez daha. Siz de deneyin bence!..

2010'da yitirdiğimiz değerli kaleme saygılarımla...