28 Ekim Akşamı
28 Ekim günü akşam üzeri, toplantı halinde bulunan Parti Yönetim Kurulu beni çağırdı. Parti Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Bey'di. Fethi Bey, Parti adına Yönetim Kurulunca, bir aday listesi düzenlendiğinden ve Parti Genel Başkanı olduğum için bu konuda benim de düşüncelerimin öğrenilmesi uygun görüldüğünden, toplantılarına çağırdıklarını bildirdi. Düzenlenen listeye göz gezdirdim. Bence uygun olduğunu ama bu listede adları bulunan kişilerin de düşüncelerinin sorulması gerektiğini söyledim. Bu önerim uygun görüldü.
...
Gece olmuştu. Çankaya'ya gitmek üzere Meclisten ayrılırken, koridorlarda beni beklemekte olan Kemalettin Sami ve Halit Paşa'lara rastladım. Ali Fuat Paşa, Ankara'dan ayrılırken bunların Ankara'ya geldiklerini o günkü gazetede "bir uğurlama ve bir karşılama" başlığı altında okumuştum. Daha kendileriyle görüşmemiştim. Benimle görüşmek için o zamana kadar orada beklediklerini anlayınca, akşam yemeğine gelmelerini Milli Savunma Bakanı Kazım Paşa aracılığıyla kendilerine bildirdim. İsmet Paşa ile Kazım Paşa'ya ve Fethi Bey'e de Çankaya'ya benimle birlikte gelmelerini söyledim. Çankaya'ya varınca, orada beni görmek üzere gelmiş olan Rize millet vekili Fuat ve Afyonkarahisar millet vekili Ruşen Eşref Beylere rastladım. Onları da yemeğe alıkoydum.
Yemek sırasında: "Yarın cumhuriyet ilan edeceğiz." dedim. Orada bulunan arkadaşlar, hemen düşüncemi benimsediler. Yemeği bitirdik. Hemen o dakikada, yapılacak işler için kısa bir program düzenledim ve arkadaşları görevlendirdim.
Belirlediğim programın ve verdiğim yönergenin uygulanışını göreceksiniz.
...
O gece birlikte bulunduğumuz arkadaşlar erkenden ayrıldılar. Yalnız İsmet Paşa Çankaya'da konuk idi. Onunla yalnız kaldıktan sonra, bir yasa tasarısı hazırladık. Bu tasarıda 20 Ocak 1921 günlü Anayasanın devlet biçimini saptayan maddelerini şöyle değiştirmiştim:
Birinci maddenin sonuna: "Türkiye Devletinin hükumet biçimi cumhuriyettir." cümlesini ekledim.
Üçüncü maddeyi de şöyle değiştirdim: "Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisince yönetilir. Meclis, hükumetin yönetim kollarını bakanlar aracılığı ile yönetir."
...
...
TDK
Söylev 2. Cilt
Sayfa 585-586
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorumunuz alınmıştır.Teşekkürler...