Tırpan / Fakir Baykurt

"Gökçimen

Gökçimen'i bilen azdır.

Ankara'ya bağlı bir köydür bu. Bir küçük tepenin eteğinde elli kadar ev, bir cami, bir dibek, bir çeşme, bir yunak, bir çürük okul ve elli kadar gübrelik..."

Ankara'nın Gökçimen köyünde yaşayan Dürü'nün hikayesi anlatılır Tırpan'da. Kızlarının çimen yeşili gözleri kadar küçük yaşta sorgusuz sualsiz zengin adamlarla evlendirilmeleriyle bilinir Gökçimen. Tanımadıkları, istemedikleri bu adamlarla evlendirilen kızların dramını isyanla simgeler Fakir Baykurt. Ona göre, bu kadersizlerin başına gelenleri kendini asan kızların hikayeleriyle anlatan yazarlara tepki göstermek gerekir. "Sanatta devrimci tavır, hayatı değiştirme tavrıdır." diyen yazarın karakterleri kaderlerine direnç gösteren kişilerdir. Boyun eğmeyi değil, direnmeyi öğretir ve kendilerine çizilen yolu değiştirmeye davet eder karakterlerini de okurlarını da.

Dürü, Gökçimen'in çimen gözlü kızlarındandır. Velikul'la Havana'nın henüz ilkokulu bitirmiş çocuklarıdır. Evci köyünün ağası Kabak Musdu, Dürü'yü görür ve evlenmek ister. Yaşlı Musdu oldukça da zengindir, üstelik bir karısı daha vardır. Annenin ve Dürü'nün karşı çıkmalarına rağmen, Velikul, henüz çocuk yaşta olan Dürü'yü kendisinden yaşça büyük Musdu'ya vermekte sakınca görmez. Köyün delisi Uluguş Nine de karşıdır, zira o, akıllı delilerdendir ve herkesten daha rahattır düşüncesini söylemekte. Yazar, aynı kaderi paylaşan diğer kızlar gibi intiharı düşünen Dürü'ye izin vermez tabi ki. Topluma ve kadına, hayatına yön verebileceği inancını aşılamak ister. Başarır da...

Günümüzde hala varlığını koruyan çocuk gelin sorununa parmak basan Fakir Baykurt, 60'lı yılların Türkiyesini anlatıyor. Yıl 2015, bugün ne kadar geliştik, ne durumdayız, tartışılır doğrusu. Romanda Dürü'nün direncini bugün kaç kız gösteriyor, o da ayrı bir tartışma konusu olarak duruyor karşımızda.

Roman gerek konusu gerekse dil ve üslubuyla hala kendini okutuyor, edebiyatı seviyorsanız bu romanı da mutlaka okumalısınız. Bitirdikten sonra da çocuk gelinleri bir kere daha düşünmelisiniz bence. Bu ülkenin bitmeyen dramı çocuk gelinleri...

Keyifli okumalar!..