31 Ocak 2016 Pazar

Düzyazı Türleri 5 / Sohbet ( Söyleşi)

Sohbet yazıları, düşünsel boyutlu türlerdendir. Bu tür yazılarda yazarlar, duygu ve düşüncelerini fazla ayrıntıya girmeden, derinliklere inmeden konuşma havasında aktarırlar. Ele alınanlar, herkesin ilgisini çekebilecek türden konulardır. Bilimsel ya da fazla karmaşık konulara değinilmez. Kısacası, rahat okunan ve sevimli yazılardır bunlar.


Sohbet yazı türünde en önemli unsur dil ve anlatımdır. Uzun cümleler ve terimler kullanılmaz. Nükteli ve sade, konuşma havasında bir anlatım seçilir. Canlı, akıcı, içten ve doğaldır. Yer yer anekdotlarla süslenen bu anlatım, okuru düşünmeye itmek amacıyla sorular sorar, cevaplar verir ama kesin yargılarda bulunmaz. Sohbet yazarı, düşüncelerine kanıt göstermez, tanık aramaz. 

Bu özellikleri bakımından deneme türüne yakındır sohbet yazıları. Ancak unutmamalıyız ki, denemeler kavramları ele alır, sohbetler güncel konu ve olayları... Sohbet yazarı sadece kendisinden söz etmez, deneme yazarı kendi duygu ve düşüncelerini, hayat felsefesini anlatır. Sohbeti denemeden ayırmak için dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, plandır. Denemede bir yazı planı bulunmaz, istenirse tek paragraftan bile oluşabilir. Sohbet yazıları ise, makale planına bağlıdır, yani giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur.

Bilim, sanat ve güncel konuları işleyen sohbette ağırlıklı konu, ortak günlük yaşamdır. Bu bakımdan günlük dil kullanılır. Öznel yazılardır bunlar ve öyküleyici, betimleyici anlatım yanında tartışmacı anlatıma da yer verilir.

Genellikle gazete ve dergilerde yayımlanan sohbetler, kimi zaman tamamı bu türden oluşan kitaplar halinde de karşımıza çıkar.

Edebiyatımızda bu türün öncüleri,  Şevket Rado, Nurullah Ataç, Suut Kemal Yetkin, Falih Rıfkı Atay'dır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorumunuz alınmıştır.Teşekkürler...

Arşiv

İletişim Formu

Ad

E-posta *

Mesaj *